Maciej Bobula
Kamila Janiak
Stanisława Kalina Jaglarz
Jadwiga Malina
Tomasz Różycki

Maciej Bobula

Maciej Bobula (ur. w 1988 roku) – autor książek wierszem (wsie, animalia, miscellanea; Pustko) i prozą (Szalejów; Franciszka, Maryśka i ja). Laureat kilku nagród, m.in. Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius za najlepszy debiut poetycki, Złotego Środka Poezji, Nagrody im. Kazimiery Iłłakowiczówny, Nagrody publiczności WARTO; nominowany do Nagrody im. Witolda Gombrowicza, w ramach której został wyróżniony rezydencją w Vence, i do Nagrody Conrada. Tłumacz z języka duńskiego (Po słońcu Jonasa Eiki, Nordkraft Jakoba Ejersbo). Chciałby żyć w idealnym świecie, w nim zaś być jak Misia Troskliwe Serce z Troskliwych misiów, serwować tęczę.

O tomie Pustko

Tom obszerny, gęsty, wielotematyczny. Jego autor wykorzystuje bogatą gamę możliwości, jakie daje współczesna poezja – szczególnie w jej wymiarze interdyscyplinarnym, transgresyjnym, w wykorzystaniu środków wyrazu właściwych sztukom wizualnym, muzyce i formom scenicznym. Dialoguje z polską i światową poezją XX wieku (Tadeuszem Różewiczem oraz Afroamerykanami – Lintonem Kwesim Johnsonem i Gilem Scottem-Heronem), ale i z literaturą dawniejszą – polską klasyką, literaturą sowizdrzalską i ludową.

Magdalena-Rabizo Birek, członkini kapituły Nagrody im. Wisławy Szymborskiej

Bobula projektuje uparte opieranie się mrokowi. Nawołuje i kieruje owe nawoływania w stronę tych, których sztywno utrwalona norma nie obejmuje, do wszystkich uznawanych za dziwolągi, do tych, którym brzemię dziedzictwa wykluczenia i odmienności ciąży ponad miarę, których pokonuje samotność, by jeszcze zaczekać, by jeszcze się nie śpieszyć. Wiersze Bobuli biorą na siebie ich ból, jakby właśnie w poezji możliwy był cud odejmowania cierpienia. Na koniec Bobula dodaje „imperatyw, by pamiętać o świetle,/ kiedy noc przed nami długa”, i przejmuję go, zachowam dla siebie.            

Anna Marchewka, członkini kapituły Nagrody im. Wisławy Szymborskiej

Kamila Janiak

Kamila Janiak (ur. w 1984 roku) – poetka. Autorka książek poetyckich frajerom śmierć i inne historie (2007), kto zabił bambi (2009), zwęglona jantar (2016), wiersze przeciwko ludzkości (2018), zakaz rozmów z osobami nieobecnymi fizycznie (2020) i miłość (2022). Nominowana do Nagrody Poetyckiej im. Wisławy Szymborskiej (2019), laureatka Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius (2021). Mieszka w Warszawie.

Tomasz Bąk

Fot. archiwum autorki

O tomie Miłość

Dojrzała książka Kamili Janiak wadzi się z sentymentalnością, nie po drodze jej z fałszywą słodyczą wyciekającą ze schematów opowieści o macierzyństwie. Tutaj cieknie krew, krwią pisane są narodziny i ta krew przelewana na łóżku porodowym nabiera ciężaru, a jeszcze wcześniej – widzialności. Zderzone obrazy wojny (tak widocznej przecież, dowartościowanej, uznawanej za konieczną) i macierzyństwa (zasładzanego i zasłanianego, również uznawanego za konieczne, ale niekoniecznie równie poważanego) wymuszają namysł nad systemem wartości, na których budujemy opowieści o świecie i o nas samych.

Anna Marchewka, członkini kapituły Nagrody im. Wisławy Szymborskiej

Kamila Janiak podejmuje niezwykle trudny temat i robi to w sposób niepokojący i poruszający. To mocna książka, pełna okrucieństwa, ale i współczucia. Pod pozornie banalnym tytułem miłość kryją się dramatyczne przeżycia, które rzadko trafiają do wierszy, a jeszcze rzadziej z taką siłą, precyzją i równowagą. Tym większe jest zaskoczenie: nie ma tu żadnego sentymentalizmu, bo miłość, o której mówi Kamila Janiak, rani, zabija wewnętrznie, i to właśnie w momencie, kiedy daje życie. Stary topos „miłość i śmierć” znajduje tutaj jeszcze jedną odmianę jako rodzenie i umieranie.

Andrea Checcerelli, członek kapituły Nagrody im. Wisławy Szymborskiej

Tomasz Bąk

Fot. Joanna Nowicka

Stanisław Kalina Jaglarz

Stanisław Kalina Jaglarz (ur. w 1991 roku w Katowicach) – publikował w „Dwutygodniku”, „Czasie Literatury”, „Tlenie Literackim”, „Helikopterze”, „Fabulariach”. W czasach studenckich autor krytycznoliterackich szkiców o poezji Tadeusza Nowaka; współtworzy zespół Psie Lico, w którym śpiewa, gra na gitarze i pisze teksty. Autor tomiku gościć sójki (Biblioteka Śląska 2022). Mieszka ze zwierzętami i ludźmi w dolinie Beskidu Wyspowego.

O tomie gościć sójki

Tak dobre, dopracowane debiuty cieszą nawet i wtedy, gdy – jak tutaj – niosą niełatwe zadania. Jednym z nich jest namysł nad zasadami, które uznajemy za fundamenty wspólnoty: czym jest gościnność? Kto jest u siebie? Do kogo należy wspólny dom: ziemia jako całość, ziemia rozumiana jako wykrojony i ogrodzony kawałek: państwo, gospodarstwo? Kto jest w prawie, by otwierać i zamykać drzwi istotom (tak ludzkim, jak i nie) współzamieszkującym ziemię? Kto jest w prawie, bo dawać czy odbierać prawo do bezpieczeństwa, szansę na przeżycie?

Anna Marchewka, członkini kapituły Nagrody im. Wisławy Szymborskiej

Stanisław Kalina Jaglarz to niezwykle dojrzały, świadomy młody głos, który potrafi odtworzyć w słowach świat pełen uroku i udręki, fascynacji i bólu, piękna i przemocy. Mimo że mowa tu o prastarym świecie przyrody, w tomiku panuje wieczna teraźniejszość, bo każda istota jest zanurzona w swojej chwili.

Andrea Ceccherelli, członek kapituły Nagrody im. Wisławy Szymborskiej

Tomasz Bąk

Fot. Marta Stefańczyk

Jadwiga Malina

Jadwiga Malina (ur. w 1974 roku) – poetka, redaktorka, kuratorka wydarzeń literackich. Sekretarz w randze wiceprezesa Krakowskiego Oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Autorka tomów wierszy: Szukam ciemna (1996), Zanim (2007), Strona obecności (2010), Od rozbłysku (2013), Tu (2015), Czarna załoga (2018), Światło i szelest (2020; wybór wierszy z lat 1996-2019, seria „Poeci Krakowa”), Teoria powtórzeń (2022). Publikowała m.in. w „Dzienniku Polskim”, „Sycynie”, „Regionach”, „Odrze”, „Frazie”, Miesięczniku „Kraków”, „Kwartalniku Artystycznym”, „Krytyce Literackiej”, „Nowej Dekadzie Krakowskiej”, „Migotaniach”, „Toposie”, „Twórczości”, „Czasie Literatury”, „Gazecie Wyborczej”, a także w periodykach zagranicznych: „Knjizevnik”, „Gradina”, „Znak” (Serbia), „Lacutio” (Słowenia), „Solstice” (USA). Wybrane wiersze poetki zostały przetłumaczone na język serbski, słoweński i angielski. W latach 2018-2021 współpracowała z kwartalnikiem „Czas Literatury”. Należy do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz Związku Pisarzy ze Wsi. Laureatka Nagrody „Krakowska Książka Miesiąca” za tom Od rozbłysku (wrzesień 2013). Dwukrotnie uhonorowana Nagrodą Starosty Powiatu Myślenickiego (2010, 2016). W 2019 roku wyróżniona przez Kapitułę Nagrody Literackiej im. ks. Jana Twardowskiego za tom Czarna załoga. Nominowana do Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego ORFEUSZ za tom Tu (2016) oraz do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy za tom Czarna załoga (2019). Od 2019 roku prowadzi warsztaty „Peron Literacki Biblioteki Kraków”. 

O tomie Teoria powtórzeń

Teoria powtórzeń Jadwigi Maliny to poetycka autobiografia, która opiera się na konsekwentnie rozwijanym koncepcie. Od początku do końca przykuwa uwagę czytelnika, co rzadko zdarza się w przypadku książki poetyckiej. Czyta się ją jednym haustem, z tą zaletą, że w odróżnieniu od degustatora dobrego koniaku leżakującego prawie pół wieku czytelnik może wracać do każdego roku tego półwiecza i delektować się nim z osobna, doceniając niezwykłą lekkość pióra, które utrwaliło istotę tych lat w wydarzeniu, refleksji, postaci, anegdocie. Do tego jest to książka, która jak mało która wywołuje uśmiechy w trakcie lektury.

Andrea Ceccherelli, członek kapituły Nagrody im. Wisławy Szymborskiej

Fot. Krzysztof Zieliński

Tomasz Różycki

Tomasz Różycki (ur. w 1970 roku) – poeta i tłumacz, który nie stroni od prozy i eseistyki. Ma w dorobku dwanaście książek tłumaczonych na wiele języków. Najbardziej znanym jego dziełem jest poemat Dwanaście stacji (Nagroda im. Kościelskich). Dzisiaj jest on już członkiem jury Nagrody Fundacji im. Kościelskich, a także Nagrody Zbigniewa Herberta i szwajcarskiej Prix Jan Michalski. Jest też laureatem Nagrody im. Josifa Brodskiego przyznawanej przez „Zeszyty Literackie”, Northern California Book Awards, Nagrody im. Václava Buriana oraz finalistą prestiżowej Griffin Poetry Prize. Ostatnio wydał: Kapitan X (wiersze), Próba ognia (esej, uhonorowany tytułem Ambasador Nowej Europy przez Europejskie Centrum Solidarności) oraz Ijasz (poemat). Mieszka w Opolu.

O tomie Ręka pszczelarza

W wierszach Różyckiego jest wszystko: kultura wysoka i margines społeczny, powaga, ironia i autoironia, poetycka sugestywność metafor i dramatyczna jednoznaczność imion ludzi, uczone aluzje i konkretność codziennych spraw w trudnych czasach. To wielka lekcja polskiej szkoły poetyckiej: stworzyć z materii cierpienia rzecz – w tym przypadku miód poezji. Pamiętając, że za słodyczą kryje się niemy lament pszczół.

Andrea Ceccherelli,  członek kapituły Nagrody im. Wisławy Szymborskiej

Podmiot liryczny tomu to poeta-pszczelarz, który śmiało wkłada rękę do brzęczącego wielością języków, mitów, zbiorowych i indywidualnych historii ula współczesnego Berlina. Stolica Niemiec staje się w wierszach Ręki pszczelarza soczewką skupiającą problemy współczesnej Europy (kryzys uchodźczy, rozwarstwienie społeczne, pandemię, widmo kolejnej światowej wojny), wyrażającą stany ducha jej mieszkańców (wykluczenie, atomizację, lęki i depresje).

Magdalena Rabioz-Birek, członiki kapituły Nagrody im. Wisławy Szymborskiej