Nagroda im. Wisławy Szymborskiej 2016
11 czerwca 2016 roku podczas uroczystej gali, która odbyła się w Operze Krakowskiej ogłoszono nazwiska laureatów IV edycji Nagrody im. Wisławy Szymborskiej. W tym roku zgodnie ze zmienionym regulaminem nagrody kapituła przyznała nagrodę w dwóch kategoriach: za tom wydany po polsku w roku 2015 (100 000 zł) oraz za tom zagraniczny, przełożony na język polski i wydany w ubiegłym roku (100 000 zł do podziału między poetę a jego tłumacza/tłumaczy).
Do Nagrody w kategorii pierwszej czyli za tom wydany oryginalnie po polsku nominowani byli:
Jakub Kornhauser za Drożdzownię (WBPiCAK Poznań)
Edward Pasewicz za Och, Mitochondria (Wydawnictwo EMG)
Marta Podgórnik za Zawsze (Biuro Literackie)
Joanna Roszak za Tego dnia (WBPiCAK Poznań)
Marcin Świetlicki za Deltę Dietla (Wydawnictwo EMG)
W tym roku kapituła pod przewodnictwem Joanny Orskiej zdecydowała się przyznać nagrodę w wysokości 100 000 zł Jakubowi Kornhauserowi za tom Drożdżownia (WBPiCAK) oraz w wysokości 50 000 zł słoweńskiemu poecie Urošowi Zupanowi za tom Niespieszna żegluga (Instytut Mikołowski). 50 000 zł do podziału otrzymali także tłumacze nagrodzonego tomu na język polski: Katarina Šalamun-Biedrzycka i Miłosz Biedrzycki.
Nagrodzeni poeci otrzymali także statuetkę projektu Terenu Prywatnego – kulę z literkami i elementem z wyklejanki autorstwa Wisławy Szymborskiej.
Galę poprowadziła krakowska aktorka Anna Radwan, a uroczystość zakończył koncert Doroty Miśkiewicz i Marka Napiórkowskiego.
Jakub Kornhauser – urodzony w 1984 roku. Literaturoznawca, tłumacz, poeta. Pracownik naukowy Uniwersytetu Jagiellońskiego. Członek redakcji „Literatury na Świecie”. Ostatnio wydał książki Całkowita rewolucja. Status przedmiotów w poezji europejskiego surrealizmu (2015) oraz Głuchy brudnopis. Antologia manifestów awangard Europy Środkowej (2014). Autor dwóch tomów poezji: Niebezpieczny paragraf (2007) i Niejasne istnienia (2009). Jego teksty tłumaczono na kilka języków. Mieszka w Krakowie.
„Świat przedstawiony z jednej strony jest solidny i konkretny, bo przywołuje konstrukcje trwałe i wymierne: dom, katedrę, sklep, kabinę plażową, z drugiej strony – uwodzi czytelnika w sen, w marzenie, także w rzeczywistość trochę bławatną, w blasku kominka i szabasowych świec.”
Dorota Walczak-Delanois, Kapituła Nagrody im. Wisławy Szymborskiej
Uroš Zupan (ur. 1963) – słoweński poeta, eseista i tłumacz. Studiował literaturę porównawczą i socjologię kultury na Uniwersytecie w Lublanie. W 1996 r. za tom Odpiranjedelte otrzymał nagrodę Prešerena – najważniejsze słoweńskie wyróżnienie w dziedzinie kultury. Inspiruje się poezją amerykańskich beatników. Po polsku ukazały się dwa jego tomy Przygotowania do nadejścia kwietnia (Biblioteka Studium) w tłumaczeniu Katariny Šalamun-Biedrzyckiej oraz Nieśpieszna żegluga (Instytut Mikołowski) w przekładzie Katariny Šalamun-Biedrzyckiej i Miłosza Biedrzyckiego. Tłumaczył poezję Jehudy Amihaja, Billy’ego Collinsa, Pavle Goranovicia i Johna Ashbery’ego. Jego wiersze tłumaczono na język polski, niemiecki, czeski, angielski, serbski i chorwacki.
Katarina Šalamun-Biedrzycka (ur. 1942) – słowenistka, autorka książek historyczno-literackich, tłumaczka literatury słoweńskiej na polski (13 książek) i polskiej na słoweński (16 książek). Tłumaczyła m.in. twórczość Tomaža Šalamuna, Aleša Debeljaka, Gregora Strnišy, Primoža Čučnika i Milana Jesiha. Po słoweńsku w jej przekładzie ukazały się utwory m.in. Witolda Gombrowicza, Brunona Schulza, Czesława Miłosza, Stanisława Wyspiańskiego i Jana Kochanowskiego. W roku 2015 ukazał się tomik przekładów (wspólnie z Miłoszem Biedrzyckim) wierszy Uroša Zupana Niespieszna żegluga. Poprzedni wybór tego poety po polsku pt. Przygotowania do nadejścia kwietnia wydała tłumaczka w roku 2001 w Bibliotece Studium w Krakowie. Wkrótce ukaże się jej następny tom przekładów: Dvepoljskipesnici – Maria Pawlikowska-Jasnorzewska i Justyna Radczyńska. Katarina Šalamun-Biedrzycka jest członkinią Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i słoweńskiego PEN-Clubu. Nagrodzona w 2016 roku Nagrodą im. Wisławy Szymborskiej za przekład poezji Uroša Zupana.
Miłosz Biedrzycki (ur. 1967 r.) – poeta, tłumacz. Autor 12 tomów poetyckich, nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia za tom Sofostrofa i inne wiersze, do Silesiusa za tom Porumb. Tłumacz poezji Tomaža Šalamuna i Mety Kusar (z języka słoweńskiego), Ruth Padel i Jorie Graham (z języka angielskiego). Nagrodzony w 2016 roku Nagrodą im. Wisławy Szymborskiej za przekład poezji Uroša Zupana.
Z laudacji Joanny Orskiej, przewodniczącej Kapituły Nagrody:
„Przetłumaczony przez nich [Miłosza Biedrzyckiego i Katarinę Šalamun-Biedrzycką] tom Niespieszna żegluga, który zdecydowaliśmy się nagrodzić, zbiera przekłady z czterech ostatnich dzieł Uroša Zupana i w ten sposób uzupełnia obraz twórczości, jaki mamy po publikacji wyboru Przygotowania do nadejścia kwietnia z 2001 roku. Uroš Zupan, poeta słoweński średniego pokolenia, którego pierwsza książka, Sutry, ukazała się w 1991 roku, mógłby – podobnie jak Miłosz Biedrzycki – debiutować w kręgu polskiego „brulionu”. Podobnie jak Polska, Słowenia przeżywała wówczas swoją wielką przemianę polityczną i ustrojową, której znaczenie dawało się odczuć także w zmianie języka poetyckiego. Coś z estetyki, stylu Zupana, dla którego źródłem inspiracji byli między innymi amerykańscy beatnicy, przywodzi na myśl polskich twórców, których na słoweński tłumaczyła Šalamun-Biedrzycka – wiersze późnego Miłosza, wczesne poezje Jacka Podsiadły. Biedrzycka mówiła o Czesławie Miłoszu jako o najważniejszym polskim poecie – to jego w pierwszej kolejności zdecydowała się przybliżyć Słoweńcom. Wielka odległość dzieli wzniosłe, choć napisane w tonie osobistej refleksji pieśni Miłosza na cześć pięknego świata od pełnych gniewu na ten świat satyr Podsiadły i jego melancholijnych elegii na przemijającą młodość, które nagrodziliśmy w zeszłym roku. Uroš Zupan, przełożony na polski, przyłączyłby się do naszych poetów gdzieś „w drodze” pomiędzy tymi stylami. Swoisty punkt nawigacyjny wszyscy wymienieni znajdują w kontrkulturowych psalmach Allena Ginsberga – wierszach o długiej frazie, słynących z pasji i narracyjnego rozmachu.”
Nagroda była współfinansowana ze środków Fundacji PZU
Konkurs dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Projekt był współfinansowany ze środków Gminy Miejskiej Kraków
Partnerzy:
Festiwal Miłosza KBF Fundacja Miasto Literatury Mercedes-Benz Sobiesław Zasada Automotive
Znak Matras
Hotel Stary Joanna Klimas
Patroni medialni:
TVN24 Trójka Radio Kraków Dziennik Polski Polonistyka culture.pl Xiegarnia.pl