W świecie wykreowanym przez Bielską inny odgrywa równie ważną rolę jak autorskie ja. Każdy, kto pojawia się w tym świecie i mówi, przemawia własnym językiem, własnym idiomem: wyjątkowym, niepowtarzalnym, jedynym w swoim rodzaju. Wskutek tego liryka Bielskiej jest wielogłosowa. Tutaj się mówi, ale nie tylko, bo także się słucha. Tutaj się rozmawia. Żywi rozmawiają z żywymi, żywi rozmawiają z umarłymi. Umarli żyją. Nie tylko we wspomnieniu, ale i w języku, który po sobie pozostawili. W tak charakterystycznych dla siebie powiedzonkach, zwrotach, a nawet sentencjach. Umarli istnieją też poprzez swoje milczenie. Jednym ze słów kluczy tej twórczości jest smutek, innym tajemnica. Każdy człowiek, którego poetka spotkała na swojej drodze, okazuje się ważny również ze względu na własną tajemniczość. Nigdy nikogo – nawet tego, na kim zależy nam najbardziej – nie poznamy do końca. Tajemniczy jest świat ludzkich spraw, to prawda, ale także otaczająca nas rzeczywistość, czego wyrazem przejmujące pod względem artystycznym, precyzyjnie wykreowane obrazy przyrody, niezwykle plastyczne i sugestywne, a poza tym metaforyczne. Liryka Magdaleny Bielskiej fascynuje także wtedy, gdy niepokoi.

Janusz Drzewucki, członek kapituły Nagrody im. Wisławy Szymborskiej

Choć niektóre imiona i fakty zaczerpnięte z rzeczywistości pozaliterackiej mogłyby prowadzić do błędnego wniosku, że jest to po części autobiografia poetycka, Magdalena Bielska nie opisuje prywatnej historii, nie próbuje dokumentować czasu ani nie formułuje jednoznacznych diagnoz stanu świata i kondycji człowieka. Tworzy ona w języku, który jest jednocześnie przestrzenią kreacji i budulcem służącym kreacji. Autorka sytuuje swoją poezję w stosunku do prawdy dwóch doświadczeń: z jednej strony wobec dramatu życia, z drugiej zaś wobec pustki po nim. To poruszający tom, gdyż czytając zebraną w nim poezję, uczestniczymy w językowej reprezentacji świata czy też życia – albo przynajmniej stajemy się świadkami kształtowania się niepowtarzalnego świata językowego. Ta ekspresja, zarówno poetycka, jak i narracyjna, pokazuje, jak w języku można szukać i znaleźć jeśli nie wyjście ze smutku, to przynajmniej pogodzenie się z nim.

Đurđica Čilić, członkini kapituły Nagrody im. Wisławy Szymborskiej

Marzanna Bogumiła Kielar – poetka, absolwentka filozofii na Uniwersytecie Warszawskim. Po debiutanckiej, obsypanej nagrodami Sacra conversazione (1992) opublikowała kolejne książki poetyckie: Materia prima (1999), Monodia (2006) oraz wybory Umbra (2002) i Brzeg (2010). Za Nawigacje (2018) została wyróżniona Nagrodą Poetycką im. Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego – Orfeusz Mazurski, Nagrodą Warszawskiej Premiery Literackiej za wrzesień, a także nominowana do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej. Laureatka Nagrody Fundacji im. Kościelskich i Nagrody im. Kazimiery Iłłakowiczówny (1993), Paszportu „Polityki” (2000), nominowana do Nagrody Literackiej Nike (2000), uhonorowana Kryształem Vilenicy (Słowenia, 1995) i Hubert-Burda-Preis (Niemcy, 2000). Jej wiersze ukazały się w języku niemieckim, angielskim, bułgarskim, słoweńskim i innych. Wielokrotna stypendystka fundacji kulturalnych i ośrodków badawczych w Europie, Stanach Zjednoczonych, Skandynawii i Azji.

To bardzo poruszający zbiór wierszy. Mimo że wiemy, czym były wielkie migracje po roku 1945, i że rozgrywały się wtedy straszne tragedie, to ten tom przykuwa. Bo czym innym jest napisać i przeczytać o tym w reportażu, a czym innym jest zrobić z tego całość poetycką. Kielar zrobiła z tego poezję fascynującą.

Marta Wyka, członkini kapituły Nagrody im. Wisławy Szymborskiej

Poetka stworzyła rodzaj reportażu poetyckiego, z którego usunęła się na dalszy plan. O zranionym miejscu opowiada przez głosy mieszkańców, a właściwie mieszkanek, bo to kobiety są głównymi bohaterkami jej wierszy. To dramatyczna poezja losów.

Magdalena Rabizo-Birek, członkini kapituły Nagrody im. Wisławy Szymborskiej

Michał Sobol (ur. w 1970 roku) – ukończył historię Kościoła i filozofię, autor 7 zbiorów wierszy, laureat m.in. Nagrody im. Kazimiery Iłłakowiczówny, Nagrody Literackiej Gdynia i Nagrody Fundacji im. Zbigniewa Herberta, dwukrotnie nominowany do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej. Jego wiersze tłumaczono na słoweński, czeski, kataloński, szwedzki, hiszpański, francuski, niemiecki i angielski.

To książka podszyta ironią – gorzką, głęboko pesymistyczną wizją. Ciekawe, że ta wizja zawiera się wizualnie w pewnej osobliwości graficznej. Znakomita większość wierszy ma określoną specyfikę – każda zwrotka zaczyna się wersem długim, po którym następuje krótszy, po nim pojawia się jeszcze krótszy, i tak dalej, aż strofa gaśnie: ostatni wers składa się często z jednego słowa. W kategoriach muzycznych nazywa się to decrescendo albo diminuendo. Ale nieważna jest nazwa, ważne jest to, jaki sens ma ten chwyt. Można powiedzieć, że odpowiada on zwykłemu rytmowi mówienia i oddychania z jego przerwami oraz stopniowym zmniejszaniem intensywności, ale wydaje mi się, że w takiej książce to raczej intencjonalny sygnał graficzny kryzysu, postępującego upadku, apelujący do naszej pamięci wizualnej: cywilizacja (a może nawet życie na Ziemi) znajduje się na pochylni, coraz szybciej spada, toczy się w dół. Tylko ironia nie tyle nas ocala, ile trochę łagodzi tę wizję.

Andrea Ceccherelli, członek kapituły Nagrody im. Wisławy Szymborskiej

Katarzyna Szweda – poetka, fotografka, tłumaczka. Wychowywała się w Beskidzie Niskim na Wrzosowej Polanie. Autorka dwóch książek poetyckich: zemla vulgaris (2023) oraz Bosorka (2020). Za tom Bosorka nominowana do Nagrody Literackiej im. Wiesława Kazaneckiego, Nagrody-Stypendium im. Stanisława Barańczaka oraz do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej „Silesius” w kategorii debiut roku. Dwukrotnie wyróżniona Stypendium Twórczym Miasta Krakowa. Laureatka sekcji ShowOFF Miesiąca Fotografii w Krakowie 2022.

Katarzyna Szweda podejmuje w zemla vulgaris próbę dekolonizacji wyobraźni literackiej, wyobraźni poetyckiej. Dekonstruuje eastern, czyli western we wschodnich dekoracjach, by odsłonić mechanizmy przemocy umożliwiające wytworzenie, a potem dehumanizację i eksploatację „innych”/„dzikich”.

Anna Marchewka,  członkini kapituły Nagrody im. Wisławy Szymborskiej

W tomie zemla vulgaris zaskakuje naturalność tekstu, jak i jego nowoczesność. Katarzyna Szweda potrafi pozbyć się stereotypu, a jednocześnie zachować ciągłość z kulturowym fundamentem, na którym wzniosła swój niepowtarzalny i niebanalny język poetycki. Słuchałem jej głosu podczas odczytów poezji, precyzyjnie wczytywałem się w wiersze pomieszczone w książce, i coraz głębiej we mnie wchodził ten język, budząc dotychczas schowane w moim wnętrzu koncepty i postaci. Wychodziły z mgły i przemawiały do mnie, i może było w tych słowach to, czego nie chciałem usłyszeć, ale usłyszeć bezwzględnie potrzebowałem.

Jurij Zawadski, członek kapituły Nagrody im. Wisławy Szymborskiej